Nesnelerin interneti (internet of things (IoT)), akıllı cihazların koordineli çalışması amacıyla kendi aralarında haberleşmesidir. Sistem, sensörlerin ve yazılımların yardımıyla nesnelerin birbirleriyle iletişimde bulunması amacıyla veri paylaşılması prensibi üzerine kuruludur. Bilgi akışındaki koordinasyonun sağlanması için nesnelerin interneti teknolojisindeki büyük verinin (big data) yönetilmesi gerekir. Sistemin kullanımının en yaygın olduğu sektörler, iş süreçlerinde sensörlerin kullanıldığı endüstri dallarıdır.
Otomatik bahçe sulama sisteminden binlerce tırın desteklediği bir lojistik merkeze kadar birçok endüstriyel alanda nesnelerin interneti kullanılır. Üretim sektöründe üretim hattını izleyen sensör, ürünle ilgili olası sorunlarla ilgili olarak uyarıda bulunur. Bu sayede ürün ve üretim sistemleri daha az zarar görür, maliyetler düşer ve üretim performansı artar. Performans odaklı kullanımda otomotiv sektörü uygulamaları, aracın kullanımdaki arızası hem üreticiyi hem de sürücüyü onarım ve bakım konusunda bilgilendirir. Taşımacılık ve lojistik sektöründe hem taşıyan hem de taşınan ürün ve malzeme; izlenebilir ve kontrol edilebilir. Perakende sektöründe tedarik zinciri optimizasyonları başta olmak üzere operasyon maliyetlerini düşürmeye yönelik kolaylıklar sunar. Aynı uygulamalar kamu sektöründeki elektrik, su ve kanalizasyon gibi hizmetlerin yaygınlaşmasını sağlar.
Nesnelerin İnterneti Neden Önemlidir?
Verinin paylaşım olanaklarının çoğalması sonucunda önce insanların arasındaki iletişim yerini insanlarla nesneler arasındaki iletişime bırakırken, sonra da nesnelerin kendi aralarındaki iletişimi öncelik kazanır. Örneğin nesnelerin interneti sayesinde ortamın nemi ve sıcaklığı sensörler sayesinde tespit edildiğinden olumsuz sonuçlar önceden engellenebilir.
Güvenlik ve sağlık sektörlerinde sensörler ve monitörler çoğu zaman hayat kurtararak durumu kritik hastaların iyileşmesine yardımcı olur. Yeraltı madenleri, petrol arama kuyuları, enerji santrallerinde çalışanlar ile savunma sanayi çalışanları, insan ve çevre sağlığını kontrol eden sensörler sayesinde olumsuz şartlardan daha az etkilenirler.
IoT Özellikleri
Günlük yaşamda yer alan nesnelerin internete bağlanması sonucunda, nesnelerin birbirleriyle veri iletişiminde bulunması IoT’un temel özelliğidir. Bu teknoloji; internete bağlanabilen nesneler, maliyeti azaltan yazılımlar, bulut teknolojisi, büyük veri, analitik ve mobil teknolojilerin yardımıyla; verileri toplar, düzenler, paylaşır ve ortak kullanıma sunar. IoT teknolojisi temel bileşenleri şöyledir:
- – Akıllı cihazlar ve sensörler
- – Ağ geçidi,
- – Bulut bilişim uygulamaları,
- – Analiz ve değerlendirme,
- – Gelişmiş kullanıcı ara yüz programları.
Yukarıda belirtilen yazılımlar sayesinde süreç ve etkinlikler kaydedilir, kontrol edilir, düzenlenir ve ayarlanabilir. Nesnelerin interneti örneği, teknolojik ilerlemenin, sektörlerdeki endüstriyel gelişimin ve dijital dönüşümün temel uygulama alanlarından biridir. Sistemin özellikleri şöyle sıralanabilir:
- – Günlük yaşamın kolaylaşmasını sağlayan dijital dönüşüm örneklerinin uygulanması,
- – Cihazların ve sistemlerin yazılımlar üzerinden birbirleriyle çalışmasının sağlanması,
- – Karar alma sürecinin yazılımlar tarafından doğru belirlenmesi,
- – Büyük veri transferindeki iletişim olanaklarının geliştirilmesi,
- – Taşınan verinin değerlendirilmesi ve yapılacak işlemin belirlenmesi.
Böylece nesnelerin interneti teknolojisi insana ihtiyaç duymadan belirlenen donanım üzerinden yazılımların yönlendirmesiyle değerlendirmesini yapar ve işlemini sonuçlandırır.
Nesnelerin İnterneti Nasıl Çalışır?
Sistemin çalışma prensibinin temelindeki sensörler, üzerlerinde bulundukları nesnelerle ilgili verileri toplar ve internet yardımıyla diğer cihazlara ve yazılımlara aktarır. Aktarılan veri, düzenlenmek ve kontrol edilmek üzere kayıt edilir. Nesnelerin interneti sayesinde, ortak bir yazılımın parçası durumunda çalışan nesneler, kendilerinde bulunan sensörlerin yardımıyla diğer birimlerden gelen verileri bir araya getirir. Wi-Fi veya Bluetooth gibi kolaylık sistemleri sayesinde de kendisinde biriktirdiği verileri diğer cihazlara ve yazılımlara aktarır. Ortaya çıkan internet benzeri ağ yapısı içinde bazı cihazlar topladıkları verileri işlemeden diğer cihazlara iletirken bazıları da aldığı veriyi işler.
Uygulamayı ortaya çıkaran bileşenlerde beş ana unsur bulunur. Akıllı cihazlar ve sensörler, sistemdeki verinin toplanmasını ve işlenmek üzere değerlendirilmesini cihazlardaki sensörlerle sağlar. Toplanan verilerin diğer cihazlara ulaştırılması, şifreleme ve uygunluk kontrolleri yapıldıktan sonra ağ geçidi adı verilen ağlarla sağlanır. Transfer edilen verilerin büyüklüğü sonucunda Bulut Teknolojisi kullanılarak, büyük verilerin bir sistem üzerinden hem güvenli hem de hızlı bir şekilde yüklenmesi ve çekilmesi sağlanır. Yapılan analiz sayesinde cihazlarla ve yazılımlarla ilgili sorunlar ve arızalar tespit edilerek masraflar en aza indirgenir. Son unsur olan gelişmiş kullanıcı arayüzleri de basit ve dokunmatik arayüzler sayesinde basit ve az bilgi gerektiren süreçler oluşturur.
Endüstriyel IoT Nedir?
Firmalar; karar verme süreçlerinden tasarruf sağlamak, işle ilgili değer süreçlerini zenginleştirmek, çalışma verimini artırmak, kullanıcıya verilen hizmetin kalitesini yükseltmek üzere nesnelerin internetini kullanarak endüstrileşme süreçlerini kolaylaştırırlar. Bulut teknoloji uygulamalarıyla çalışan sensörler ve cihazlar, nesnelerin interneti (IoT) sistemleri sayesinde endüstri uygulamalarıyla tanışır. Makineler aralarında haberleşirken bulut teknolojisinin yardımıyla sektörlerin otomasyon yetenekleri artar. Bu sayede endüstriyel IoT Endüstri 4.0 sistematiğin bir parçası haline gelir.
Endüstriyel IoT makine arızalarından parçaların kullanım dışına çıkmasına, iyileştirme süreçlerinden ürün geliştirmeye kadar birçok sektörde uygulama alanı sağlar. Servis teknisyenlerine ihtiyaç duymadan bakım ve onarım süreçlerini kolay yönetilebilir hale getirerek üretim faaliyetlerindeki verimin artmasını sağlar. Endüstriyel uygulamalarda tedarikçinin, üretici ile kullanıcı arasındaki koordinasyon ve durum tespiti önemli bir faaliyettir. Ürün zarar görmeden kullanıcıya ulaştığında sektör başarısını büyütmüş olur. Aynı süreç lojistik ve tedarik zinciri sistemleri gibi hizmet sektörlerinde de aynı şekilde gelişir.
Cadem Digital sunduğu hizmetlerden biri olan CATIA programı; hareket halinde tasarıma devam etme, farklı mekânlardan ekip üyeleriyle çalışabilme, alandaki mühendisle işbirliği yapabilme ve verileri güncel tutabilme imkânı sağlar. Aynı zamanda hızlı, güvenilir ve ekonomik üretim için sunduğu DELMIA ile dijital üretim ürün ve çözümleri sayesinde sektörlerdeki üretim süreçlerinin sanal olarak tanımlanmasını, planlanmasını, izlenmesini ve kontrol edilmesini sağlar. Diğer bir hizmeti EXALEAD sayesinde, çok kaynaklı karmaşık verileri anlamlı/gerçek zamanlı bilgi akışına dönüştürür.
Endüstriyel IoT’un Avantajları Nelerdir?
Endüstriyel IoT’un sektörlerdeki kullanımıyla ilgili uygulamalar öncelikle yönetimsel avantajlar ortaya çıkar. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- – Nesnelerin interneti karar verme süreçlerini basitleştirir ve kısaltır. Böylece firmaların iş değerleri belirgin hale gelir ve daha etkin bir yönetim için IoT cihazlarının verileri yeni bilgilerin üretilmesinde öngörü sağlar.
- – Kişilere bağımlılığı azaltır.
- – İş operasyonlarındaki verimi ve üretkenliği artırır.
- – Yeni iş modelleri sunar ve dijital dönüşüm sürecini hızlandırır.
- – Üretimdeki yönetim süreçlerindeki birçok adım bu sistem sayesinde otomatikleşir.
- – Verimli çalışan makineler az enerji harcayarak maliyetleri düşürür.
- – Üretim süreci anlık izlendiğinden ürün kalitesi artar ve düzeltmeler için ayrıca zaman harcanmaz.
- – Lojistik yönetimle ilgili süreçlerde tedarik zinciri uygulamalarını kolaylaştırır.
- – Envanter yönetimindeki depo doluluk seviyesinden satınalma sürecine, dağıtımdaki ürünün takip kolaylığından kullanıcı memnuniyetine kadar tedarik zincirinin her aşamasını izler, yönetir, koordine eder, kontrolünü sağlar ve raporlar.
- – Enerji sektöründe enerjinin doğrudan tasarruf elde edilecek şekilde dağıtımı ve kullanımını sağlar.
- – Ürünlerin 5N1K kuralına göre satışı izlenebilir ve Pazarlama 5.0 adı verilen sistem sayesinde satış süreci kontrol edilebilir.
- – Nesnelerin interneti teknolojisi sayesinde sensör maliyeti düşer, basit ve karmaşık sensörleri temin etme şansı artar.
- – İnternet protokollerinin uygulama alanı genişlerken bulut teknolojilerinin kullanımı yaygınlaşır.
- – Yönetilebilir ve kontrol edilebilir veriler ortaya çıkarken çeşitli ve büyük veriye erişim kolaylaşır. Bu sayede yaratıcı süreçleri destekleyen ve yapay zekânın (AI) kullanımını genişleten sistemler görünür hale gelir.
Yukarıda sıralanan endüstriyel IoT’un avantajlarının farkında olan Cadem Digital, üretim süreçlerinde çözüm ortaklarına en faydalı bilgileri sunmayı hedefler. Cadem Digital, firmaların endüstriyel uygulamalarını özellikle otomotiv sanayiinde, güç sistemleri imalatında, ulaşım ve tüketim ürünlerinde sunduğu hizmetlerle verimli hale getirir. Dassault Systems’in 3DEXPERIENCE platformu gibi hizmetleriyle firmalara endüstriyel otomasyon sistemleriyle entegre çalışma imkânı sağlayarak rekabet gücünü artırır.
Önceki yazımıza https://cademdigital.com.tr/konfigurasyon-yonetimi-nedir-nasil-yapilir/ linkinden ulaşabilirsiniz.